Leven in onverwachte omstandigheden: wat als het anders loopt?
“Elkaar helpen om deze fase van het leven door te komen”
Interview en tekst: Josee Hoogenboom, trainer Stavoor
Op een grijze middag ontmoet ik het echtpaar De Vries in hun knusse woning aan de rand van de stad. Wat ooit een plek van warmte en vooruitzichten was, is nu het toneel van een onverwachte wending in hun levensverhaal. Hun perspectief op samen een nieuwe tijd tegemoet gaan – de fase van pensionering – is compleet veranderd. De heer en mevrouw De Vries bevinden zich op een kruispunt van emoties, waar pensioen en de diagnose van kanker samenkomen. Plotseling is er een nieuwe realiteit: het zal anders lopen dan gedroomd, anders dan verwacht.
Mijn eerste ontmoeting met dit echtpaar was tijdens een cursus Pensioen in Zicht. Meneer was al een jaar geleden met pensioen gegaan, voor mevrouw kwam de pensioendatum in zicht, een reden om samen deel te nemen aan een 3-daagse cursus. Een paar weken voordat de cursus zou starten kreeg meneer De Vries een onheilstijding: de diagnose kanker. De prognose: misschien een jaar… Wat zo mooi zou kunnen worden zal nu zo anders lopen.
Meneer De Vries, een rustige man met een vriendelijke glimlach die de sporen van zijn leven draagt, begint het gesprek met een kalme vastberadenheid. Hij deelt opnieuw openhartig zijn recente diagnose van kanker en de harde realiteit van een beperkte tijd die voor hem ligt. “Het is een schok geweest, voor ons beiden,” vertelt hij, terwijl zijn vrouw zacht zijn hand vasthield. “We hadden ons deze pensioenperiode anders voorgesteld.”
Mevrouw De Vries, een energieke vrouw met een passie voor kunst en tuinieren, kan haar tranen niet bedwingen als ze vertelt over de zware last die op haar schouders rust. “We hadden plannen, dromen, en nu moeten we het idee van een gezamenlijk pensioen loslaten,” zucht ze. “Ik moet me voorbereiden op een leven zonder mijn levenspartner, en dat maakt het extra moeilijk. Ik voel me nog zo fit en vitaal en heb mogelijk nog jaren te gaan”.
Tijdens de cursus deelde het echtpaar hun verwachtingen over hun naderende pensioen, dat nu een bitterzoete afdronk heeft gekregen. Ze hadden plannen om samen te reizen, tijd door te brengen met familie en hun gezamenlijke hobby’s verder te verkennen. “In de cursus hebben we onze perspectieven op de komende periode mogen delen met leeftijdsgenoten. Boven verwachting hebben we er steun ervaren, temeer omdat de sfeer onderling zo betrokken en veilig was”. Het verhaal van meneer en mevrouw De Vries was in de cursus bovenal een confronterend en verdrietig verhaal. En toch had het voor alle deelnemers ook een meerwaarde: het leven is óók rouw, het kan morgen zomaar anders zijn. “Nu draait alles om de kwaliteit van de tijd die we nog hebben,” merkt de heer De Vries op. “We proberen momenten te koesteren, de dag te leven in dankbaarheid en nog steeds enkele van onze plannen in aangepaste vorm te realiseren. En twee eitjes koken voor het ontbijt in de ochtend vind ik nu een feest!”
Mevrouw De Vries erkende dat de gedachte aan eenzaamheid haar overweldigt. “Ik heb inmiddels afscheid genomen van mijn baan. Tegen de pensionering kijk ik op, omdat het niet het leven is dat we samen gepland hadden,” zegt ze met trillende stem. “Maar ik probeer ook kracht te putten uit de liefde die we hebben gedeeld en de herinneringen die we hebben opgebouwd. Het leven speelt zich af in wat we samen hebben beleefd in het verleden en in het hier en nu, maar de gedachte aan een toekomst alleen grijpt me regelmatig naar de keel”.
Het echtpaar benadrukt in ons gesprek het belang van steun van vrienden en familie in deze moeilijke tijden. “Het is cruciaal om een netwerk van mensen om je heen te hebben die je kunnen ondersteunen, die kunnen luisteren” merkt de heer De Vries op. “Fijn dat dit onderwerp van gesprek was tijdens de cursus. Het klopt hoor Josee, lang leve het sociaal kapitaal. We moeten open zijn over onze gevoelens en elkaar helpen om deze fase van het leven door te komen.”
Mijn ontmoeting tijdens de cursus en het interview met het echtpaar De Vries was een ontroerende ervaring die de complexiteit van het leven en vooral de veerkracht van mensen onderstreept. Het illustreert hoe plannen soms abrupt veranderen en hoe belangrijk het is om, zelfs in de meest uitdagende omstandigheden, liefde en steun te vinden om het onverwachte het hoofd te bieden.
“Dag mooi echtpaar, zó veel dank voor jullie levensles”.
“Dag lieve Josee, het gaat je goed meisie”
