De vrucht van samenwerking tussen generaties

Ons digitale leerplatform Pensioen in Zicht

Een interview door Wouter Beerthuis en Tamara Kool van het platvorm ‘Actief Pensioen’

Stavoor is de enige aanbieder van Pensioen in Zicht-cursussen die voor cursisten naast de fysieke training een online leeromgeving heeft. En ja, daar zijn we best trots op. De digitale leeromgeving is ontwikkeld door Maud Schreuder en Astrid Kraal en begin van dit jaar gelanceerd.
Maud Schreuder (links), Astrid Kraal (rechts)

Voor wie is de cursus Pensioen in Zicht bedoeld?
De training Pensioen In Zicht van Stavoor wordt hoog gewaardeerd en is bedoeld voor alle mensen die met pensioen gaan. De training kan ruim vóór de pensioendatum gevolgd worden maar ook in de periode direct voorafgaand aan de pensionering. Stavoor verzorgt 3– en 5 daagse trainingen op locaties door het hele land en in Frankrijk.

Welke plannen zijn er voor de toekomst
Astrid: “De cursus Pensioen In Zicht bestaan al heel lang. We hebben deze cursus onlangs uitgebreid met een digitaal onderdeel: de Stavoor Leeromgeving. Deze biedt de mogelijkheid je vóór het volgen van de cursus alvast in te lezen en je voor te bereiden. Maar ook vind je in de leeromgeving materiaal dat interessant is om in de eerste fase na je pensioen te gebruiken.”

Deelnemers krijgen toegang tot de leeromgeving enkele weken voor de start van een training en behouden de mogelijkheid tot een jaar na afsluiting van de cursus materiaal te bekijken. Ook worden in deze leeromgeving activiteiten aangekondigd waaraan cursisten kunnen deelnemen.

Nog even terugkomen op jullie als initiatiefnemers. Jullie verschillen behoorlijk in leeftijd? Wat voor invloed heeft dat op de samenwerking?
De online leeromgeving is de vrucht van succesvolle samenwerking tussen twee mensen die qua leeftijd behoorlijk verschillen. Astrid was net nieuw bij Stavoor en ging samen met Maud aan de slag om de leeromgeving vorm te geven. Daarbij was de hulp van zowel de coördinator van Stavoor als het secretariaat een belangrijke factor. Maud zorgde voor de snelle vertaling van inhoud naar de leeromgeving. Voor de structuur, inhoud en opbouw van het geheel is in het ontwikkeltraject intensief samengewerkt met de andere teamleden van Stavoor Pensioen in Zicht.

“Mooi en verrijkend”
Hoe kijken Astrid en Maud terug op de ontwikkeling van de leeromgeving? Astrid: “Het is een feest om met jonge mensen te werken. Het tempo van Maud was enorm, wat werd bedacht was snel en professioneel gerealiseerd. De vragen die Maud stelde, juist vanuit haar achtergrond, waren heel relevant en dat leidde regelmatig tot mooie gesprekken over inhoud en vormgeving. Maud: Ik vind het verrijkend om met oudere mensen samen te werken vanwege de kennis en ervaring die meer ervaren generaties kunnen delen. Op sommige momenten waren er ook wat verschillen in inzicht en was er soms weerstand. Maar zonder wrijving geen glans. Door naar elkaar te luisteren en ideeën uit te wisselen kwamen we eigenlijk altijd tot een oplossing. Daardoor leerden we veel van elkaars perspectieven en ideeën.”

Astrid, wat was in jouw ogen de meerwaarde van samenwerking tussen verschillende generaties in dit project?
“Samenwerking tussen verschillende generaties kan veel voordelen opleveren. De oudere medewerkers van Stavoor brengen ervaring en kennis en best practices met zich mee. De jonge generatie in de persoon van Maud zorgde voor nieuwe perspectieven, technologische vaardigheden en innovatieve ideeën. Door deze samenwerking konden we als team veel verschillende expertises benutten. De inhoud van de Stavoor Leeromgeving is gevuld door de ervaren krachten, terwijl Maud met name kon ondersteunen in nieuwe werkvormen of de bestaande werkvormen kon omvormen tot een manier die past in de digitale leeromgeving. Zo hebben we elkaar kunnen versterken.”

Hoe kijk jij hiernaar Maud?
“Het verschil in generatie heeft zeker een positieve impact gehad op het eindproduct. Door het samenbrengen van verschillende perspectieven en ervaringen hebben we een product kunnen ontwikkelen dat zowel technologisch goed in elkaar zit én gebruiksvriendelijk is. Er ligt nu een solide inhoudelijke basis met daarbij een echte innovatie in het leeraanbod. We zijn eigenlijk best trots!”

Tot slot. Hebben jullie tips voor anderen die over de generatiegrenzen heen willen samenwerken?

  • “Luister actief naar elkaars perspectieven en ideeën zonder vooroordelen.”
  • “Maak gebruik van elkaars sterke punten en expertise.”
  • “Wees open voor verandering en nieuwe benaderingen.”
  • “Creëer een cultuur van samenwerking binnen het team, waarbij iedereen wordt aangemoedigd om bij te dragen en te leren van elkaar.”


Actief Pensioen: een platform vol ideeën voor (bijna) gepensioneerden

Wouter Beerthuis en Tamara Kool zijn de gezichten achter Actief Pensioen.
Een nieuw platform voor (bijna) gepensioneerden. Actief Pensioen verbindt (bijna) gepensioneerden met elkaar en met de samenleving.

Een interview door Astrid Kraal en Maud Schreuder van Stavoor

Actief Pensioen richt zich op alle (bijna) gepensioneerden in Nederland. Het platform is kosteloos te bezoeken en biedt diverse pensioenactiviteiten aan. Deze activiteiten zijn verdeeld in vier categorieën: vrijwilligerswerk, hobbymatig, educatie en betaald werk. Ook is het platform een plek om ideeën op de te doen voor pensioenactiviteiten. Het platform is interactief opgezet. Je kunt tips en ideeën met andere (bijna) gepensioneerden op het platform uitwisselen.

De rolverdeling tussen beide initiatiefnemers is als volgt. Wouter Beerthuis heeft meer een adviserende rol bij het platform Actief Pensioen. De dagelijkse werkzaamheden worden opgepakt door Tamara Kool.
Wat opvalt en intrigeert is het leeftijdsverschil tussen beide initiatiefnemers.

Jullie zijn van verschillende generaties. Wat voor invloed heeft dit op de samenwerking?
Wouter:“Leeftijd kent eigenlijk geen grenzen. Verschillende generaties versterken elkaar in gemeenschappelijke ideeën. De jongeren zijn beter in informatietechnologie, de meer ervaren generatie heeft veel ervaring in de rugzak. Samenwerking maakt de mens uniek. Zonder elkaar kunnen wij niet overleven.” 

Tamara: “Het is erg prettig om samen te werken met Wouter, omdat hij veel meer levenservaring heeft. Wij vullen elkaar mede daardoor goed aan. De samenwerking met Wouter creëert rust, zorgt ervoor dat er andere ideeën boven tafel komen en zorgt voor een grotere diversiteit op het platform.”

Wouter: “Wij vullen elkaar inderdaad goed aan door onze verschillende perspectieven en ideeën, die onder andere generatie gebonden zijn. Wouter bewaart rust en zet vaak onze beide benen op de grond. Tamara komt vaak met verschillende ideeën, waarvan het goed is dat er ook een paar ideeën worden afgeschoten. Wij kunnen niet alles oppakken. Wij houden elkaar daarmee in balans.”

Tamara: “Het platform Actief Pensioen is completer en levendiger geworden door onze samenwerking. Wij bundelen onze verschillende (generatie) perspectieven in het platform en de beslissingen die wij over het platform nemen. Hierdoor heeft het platform diverse mogelijkheden, die goed aansluiten bij de doelgroep (bijna) gepensioneerden.”

Wouter: “Ik zou zeggen: sta open voor een samenwerking met verschillende generaties. Het opent perspectieven en mogelijkheden voor hetgeen waar je aan werkt. Je vult elkaar immers aan.”

Even terug naar het Platform. Wat zijn de ambities voor de toekomst?
Tamara: “Het platform Actief Pensioen verder ontwikkelen en daarmee bijdragen aan de verbinding tussen (bijna) gepensioneerden met elkaar en met de samenleving.”

Wouter: “Het verder ontwikkelen doen wij met de organisaties en (bijna) gepensioneerden op het platform en met onze samenwerkingspartners zoals Stavoor Pensioen in Zicht.”

Een microavontuur is voor iedereen bereikbaar

Door: Frans Hoeke

Er zijn van die dagen dat een tekst van mijn scheurkalender me langer bijblijft. Zo’n dag was 15 april. Ik las wat Alaister Humphreys, Britse auteur en avonturier, schreef.

“Er zitten 16 heerlijke uren tussen stoppen met werken om 17.00 uur en de volgende ochtend weer beginnen om 9.00 uur.”

Alaister Humphreys is bekend geworden met zijn concept van microavonturen. Microavonturen zijn kortstondige, lokaal uitgevoerde avonturen die doorgaans slechts een dag of een weekend duren. Bedoeld om avontuur en opwinding toe te voegen aan het dagelijks leven zonder dat je langdurige reizen of dure uitrusting nodig hebt. Het idee is om uit je comfortzone te stappen, nieuwe ervaringen op te doen en de wereld om je heen te verkennen. Zelfs als je tijd en middelen beperkt zijn.

Humphreys vat dit samen in de volgende  formule:
Simpel + kort + plaatselijk + goedkoop = een  bereikbaar microavontuur

Humphreys reikt een heel interessant perspectief aan in mijn ogen. Onze levens zijn nauwelijks nog ingericht op avontuurlijke keuzes. Dat is jammer, want hoe minder prikkels je krijgt, hoe passiever je je opstelt, hoe prikkellozer (=saaier) het leven wordt.

Hoe creëer je regelmatig een microavontuur voor jezelf? En hoe pakt Humphreys dat zelf aan? Humphreys woont zelf dicht bij de natuur. Dat biedt hem de gelegenheid om na het werken de heuvels in te gaan en een nachtje onder de sterren te slapen.

Op de keper beschouwd is iedere doorbreking van een routine eigenlijk een microavontuur op zich. Als het maar fris, nieuw en uitdagend aanvoelt voor jou. Start je dag maar eens met koffie buiten in de kou in plaats van in de warme keuken. De kleinste avonturen zorgen vaak voor de beste herinneringen en smaken naar meer.

Try-outs van Vuurol
Onlangs heb ik een mooi microavontuur met anderen beleefd. Dat zit zo: Ik had een groepje oud-deelnemers van de Pensioen in Zicht-cursus uitgenodigd als ‘proefpubliek’ bij de try- outs van Vuurol, festival met locatietheater. Enkele genodigden gaven aan elkaar weer graag te zien, maar weinig of geen ervaring te hebben met theater. Ik had zelf ook geen idee, wat we te zien kregen en al helemaal niet wat de groep er van zou vinden. Met z’n achten zijn we dit microavontuur aangegaan. En we hebben er ontzettend van genoten. Het napraten met de spelers, met  de organisatoren én met elkaar leverde voor mij een prachtige middag op. Dit op 20 minuten fietsafstand van mijn huis. Ook nog eens een prachtige tocht door het bos.

Zo’n microavontuur maakt je trots
Het avontuur hoeft dus niet ver weg te zijn. En het kan je ook trots maken. Die ervaring had ik toen een oud-cursist, Hans Cuijlits, mij en de groep cursisten die ik eerder noemde uitnodigde  voor een inkijkje in zijn passie: slechtziende en blinde mensen met tandems door het prachtige Brabantse land laten fietsen.

Ik was oprecht trots op een cursist die zich inzet om na zijn pensionering mensen met visuele beperkingen een schitterend microavontuur te laten beleven. Hans Cuijlits uit het Brabantse Reusel slaagt erin om wekelijks een prachtige club vrijwilligers en deelnemers bij elkaar te brengen. Heel inspirerend om de tandemclub ‘WieZienIe’ bezig te zien.

Hans Cuijlits

Ook binnen je werk (omgeving) zijn volgens mij veel microavonturen mogelijk. Zo hoorde ik pas geleden van een kennis die via, via binnen z’n werk vernam, dat ook een collega de marathon van Rotterdam ging lopen. Samen hebben ze even geluncht en genoten van de gezamenlijke voorpret. 

Een klein avontuur kan dus wel degelijk grote impact hebben.  Van dat inzicht van Alaister Humphreys kunnen we zeker ons voordeel doen. Heb je zelf ook een microavontuur bedacht of meegemaakt? Laat het me weten (fhoeke@stavoor.nl)  Ik verwerk de ideeën graag nog eens in een blog over dit interessante onderwerp.

Route 60 gelanceerd: verhalenbundel over de laatste loopbaanfase

Ontdek de inspirerende verhalenbundel Route 60, waarin Lidia van Engeland in gesprek gaat met medewerkers van rond de 60 jaar. Route 60 biedt unieke inzichten in hoe leeftijd en vitaliteit samenkomen in de werkcontext en ontkracht stereotype beelden van oudere medewerkers.

Het eerste exemplaar van Route 60  is op 3 juni door Miranda de Vries namens het team Stavoor Pensioen in Zicht/Vitaal werken en leven uitgereikt aan Lidia van Engeland. De verhalenverzamelaar en samensteller van de bundel deelt in de publicatie ook de eigen loopbaanwending die ze rond haar 60 maakte.

Miranda de Vries (links) en Lidia van Engeland (rechts)

Openhartige reflecties
Route 60 opent een venster naar de persoonlijke ervaringen van zestigers. Ze reflecteren openhartig op hun loopbanen, de invloed van leeftijd op hun werk en hun zoektocht naar vitaliteit. De verhalen die Lidia optekende werpen een verhelderend licht op de behoeften, vragen en dilemma’s  van oudere medewerkers, hun streven naar betekenisvol werk en het zoeken naar evenwichtige balans tussen werk en privé.

De laatste loopbaanfase
Ook de organisatiecontext komt aan bod. Route 60 is behalve voor zestigers een aanrader voor HR-professionals, leidinggevenden en iedereen die geïnteresseerd is in de thematiek van de laatste loopbaanfase. Een leidinggevende stelt in een van de interviews: ‘Er mag wel met wat meer liefde naar de ouder wordende medewerker gekeken worden. Want dan pas kom je tot een win-win situatie en kan er geoogst worden door de medewerker én de organisatie. Dat hoort ook bij deze leeftijd, het oogsten van 30 tot 40 jaar werkervaring.’

Laat je door Route 60 inspireren door de kracht van senioriteit binnen teams en organisaties. Heb je vragen of opmerkingen? We gaan graag met je in gesprek.

Download hieronder gratis de verhalenbundel Route 60

Wel of niet doorwerken na je pensioen? De Stavoor Leeromgeving helpt je om je keuze te maken

In maart is de Stavoor digitale leeromgeving gelanceerd. Alle deelnemers aan de Pensioen in Zicht-cursussen hebben sinds dat moment de mogelijkheid om zich vóór, tijdens en ná afloop van de cursus online verder te verdiepen in belangrijke onderwerpen.  

Nieuw thema: langer doorwerken
De digitale leeromgeving is een schatkamer aan informatie. Naast thema’s als afscheid nemen, goed voor jezelf zorgen en sociaal kapitaal is onlangs de module Langer doorwerken toegevoegd. Een thema dat steeds meer mensen die hun pensioendatum naderen puzzelt.
We zien in onze cursussen dat over dit onderwerp door onze deelnemers verschillend wordt gedacht.

Jan: “Na 40 jaar onderwijs had ik het wel gezien. Ik geniet nu van mijn baan als taxichauffeur en ga alleen voor de leuke ritten. Heb al mijn diploma’s gehaald, ja dat kan nog als je 67 bent. Ik geniet van elke dag. Voor mij mag dit nog jaren duren.”

Pieter: “Doorwerken? Ik denk er niet over! Weet je dat ik bijna 48 jaar voor de politie heb gewerkt. Met alle plezier hoor maar nu mag de volgende generatie het overnemen. Ik pak mijn camper en ga de zon achterna!”

Maken van een onderbouwde keuze
Al dan niet doorwerken is dus een heel persoonlijke keuze. Het is in deze tijd van krapte op de arbeidsmarkt een actueel onderwerp. In plaats van een periode van ontspanning en genieten van vrije tijd kiezen steeds meer mensen voor geheel of gedeeltelijk blijven werken in een betaalde baan, zo blijkt uit onderzoek. Soms binnen het eigen werkveld maar vaak ook daarbuiten.

Welke voor- en nadelen heeft dat? En wat zijn de financiële consequenties? In onze Stavoor Leeromgeving vind je uitgebreide informatie en inspirerende verhalen. Die ondersteunt je als cursist bij het maken van een persoonlijke en onderbouwde keuze.

Bekijk hier de animatie over onze cursussen en de leeromgeving

“Veerkracht zit in jezelf en om je heen”

nterview en tekst: Miranda de Vries in gesprek met Lisanne van Sadelhoff

Lisanne van Sadelhoff is freelance journaliste en schrijft onder andere voor de Correspondent en het NRC. In haar laatste boek: “We zullen doorgaan” onderzoekt ze het thema ‘Veerkracht’  en gaat ze in gesprek met mensen die hun veerkracht in onmogelijke situaties hebben aangewend. Naast deze life story’s, sprak Lisanne met wetenschappers die het thema al jarenlang onderzoeken op zoek naar de mechanismen achter veerkracht. “Veerkracht is een inter-relationeel begrip.”

‘We zullen doorgaan’ grijpt je vrijwel vanaf het begin bij je kladden. Met indringende verhalen over onder meer geweld en ziekte waar mensen mee hebben leren leven. Wat spraken ze aan in zichzelf en welke hoopvolle boodschap zit hier in besloten? Daarover spreek ik met Lisanne.

Wat heb je geleerd van alle verhalen?
“Het belangrijkste wat ik heb geleerd is dat veerkracht in jezelf zit en om je heen. Het is niet alleen maar aangeboren. Iedereen heeft het tot zijn of haar beschikking. Natuurlijk is het zo dat er factoren een rol spelen die het versterken of verzwakken. Een goede en veilige jeugd waarin je hebt kunnen hechten, mensen in je adolescentie fase waar je terechtkon, de mensen die je ontmoet. Dat speelt allemaal mee. Je rugzak is in die zin wel bepalend voor de mate waarin je je veerkracht aan kunt wenden. Het is ook niet altijd in dezelfde mate aanwezig. Het kan veranderen met de tijd, met je ontwikkeling, met je ervaringen en met de omstandigheden waarin je verkeert.” “Ik realiseer me ook dat het een privilege is voor mensen die het goed hebben, en toegang hebben tot fatsoenlijke gezondheidszorg. Op sommige plekken in de wereld moet je het echt uit jezelf halen. Veerkracht is persoonsafhankelijk en situationeel gebonden en heeft een plek in de tijd. Het is een gelaagd dynamisch principe. Het is afhankelijk van jou als persoon, van het moment en van de omstandigheden.”

Veerkracht aanwenden
In de verhalen in het boek laat Lisanne zien dat mensen vlak na een ingrijpende of traumatische gebeurtenis eerst tijd nodig hebben voordat er integratie kan plaatsvinden en de veerkracht kan worden aangewend. Ook omstandigheden spelen een belangrijke rol. Soms is er eerst inzicht nodig of het toelaten van het verdriet. Daar sluit het duale proces model van onderzoeker Henk Schut mooi bij aan, vertelt Lisanne.

Bron: Verlieskunst.nl

Bron: Verlieskunst.nl

Dat is een rouw- en verliesmodel waarbij zowel het herstelgericht leven als het verliesgericht leven naast elkaar bestaan. Het is geen route die je zou moeten bewandelen wanneer je iets verliest. Of dat nu een partner, een ouder, vertrouwen in een falende overheid of je gezondheid is. Alles is goed.

Wat heeft je het meest geraakt?
Lisanne: “Wat me opviel is dat de verhalen van de mensen die iets ernstigs hadden meegemaakt en de verhalen van de wetenschappers elkaar bevestigden. Bijvoorbeeld het meisje dat slachtoffer was van de toeslagenaffaire. Ze vertelde dat ze soms misselijk was en niet kon eten, alsof er iets in haar buik zat. Ze ontdekte dat wanneer ze zich terugtrok in de natuur doordat ze even niemand wilde zien, ze rustig werd. Die heilzame werking van de natuur werd door wetenschapper bevestigd. Dat zelfde meisje ontdekte ook dat als ze kon praten over haar gevoelens, het lichter werd. Filosoof en psychiater Damiaan Denys bevestigt in zijn interview dat we het meest lijden onder het lijden dat we proberen weg te duwen. Je mag vertrouwen hebben dat je kunt lijden.”

Humor als sterk coping mechanisme
We leven in een sterk gedigitaliseerde wereld. In ons gesprek belanden we bij de invloed van sociale media. Het antwoord van Lisanne is heel genuanceerd. “Natuurlijk worden we soms door de social media een richting in gepraat door al dan niet verhalen die niet waar zijn. Maar tegelijkertijd gaan er ook heel veel grappige humoristische dingen rond. Humor is een van de sterkste coping mechanismen. De man die ik interviewde die ook door een hoogspanningskabel geëlektrocuteerd was, en daar een been door verloor, zei: “Ik ben opgeladen voor het leven”. Humor is een lichte manier om je pijn of verdriet te delen. En het gaat een verbinding aan.”

Zelfreflectie
Voor haar boek sprak Lisanne met de ecoloog Marten Scheffer. Hij doet al jarenlang onderzoek naar de veerkracht van de natuur. Lisanne: “Scheffer heeft het over kleine veranderingen die je ogenschijnlijk niet altijd in de gaten hebt die op den duur een kettingreactie veroorzaken en uitkomen bij het kantelpunt. Dat is het punt waarop je kunt zien en ervaren  welke verandering teweeg gebracht is. Het helpt om iemands veerkracht in de gaten te houden en hem of haar dingen te laten doen die goed voor deze persoon zijn. Denk aan bewegen, wandelen, slapen etc. Zelfreflectie helpt om grip te krijgen op die verschillende duwtjes, welke het zijn en welk effect ze op je hebben, zodat je zelf beter kunt bepalen wat goed voor je is. Scheffer zegt in het boek, de natuur herstelt zich altijd en wij mensen ook. Alleen zijn we wel vaak veranderd.”

Een andere vraag. Wat doet hoop met ons?
Lisanne: “Hoop en Veerkracht gaan hand in hand. Het is een balans tussen die twee. Soms is er het gevoel van hoop en soms is er het lijden. De hoop zorgt ervoor dat je aan het einde van de tunnel licht ziet. Hoop brengt het geloof met zich mee dat het leven weer iets moois kan brengen. Ze vertelt, dat toen een relatie van haar ooit uitging, ze verdriet had en tegelijkertijd weer zin had  om verliefd te worden.”

Lisanne haalt Dirk De Wachter aan. In We zullen doorgaan vertelt de bekende Belgische psychiater en hoogleraar dat veerkracht een interrelationeel begrip is. Daarbij refereert De Wachter aan de filosoof Emmanuel Levinas. Lisanne: “Levinas heeft het over veren om je heen. De veren van de ander hebben de potentie om jouw veerkracht te versterken. Ook al zijn de hechtingspunten broos na een ingrijpende gebeurtenis. Je kunt voorzichtig weer verbinding zoeken en vertrouwen versterken.”  Een van de geïnterviewden in boek verhaalt over een zeer ingrijpende gebeurtenis. Ze werd verkracht door de man die haar hulp zou moeten hebben geboden.  Lisanne: “Zij vertelde me dat er drie pijlers nodig zijn bij veerkracht. Expressie (ze is danseres geworden), spiritualiteit én een sociaal vangnet. In het boek worden twee slachtoffers van ditzelfde seksueel misbruik beschreven. Een slachtoffer  heeft deze drie pijlers in haar leven weten te integreren en weer een prettig leven opgebouwd. Het andere slachtoffer heeft veel aan haar geloof maar heeft bijvoorbeeld geen vangnet. De laatste leeft nu zonder perspectief.”

Hebben de verhalen je veranderd?
Lisanne: “Ik kan nu milder kijken naar mijn eigen verhaal in het licht van alle andere verhalen. Ik oordeel minder over mijn eigen verdriet, en over dat van een ander. Nu denk ik meer in termen van en en. Er is mijn pijn maar ook de pijn van die ander.”

We zullen doorgaan. Een hoopvolle zoektocht naar veerkracht
Lisanne van Sadelhoff

Wij zijn onderdeel van de LB Groep, een familie van bedrijven