Blog

Het monster in de bek kijken of een kalfje aaien?

René Gude loopt vaak met me mee, zeker in de PIZ-cursus met filosofische bagage. Hij was denker des vaderlands, directeur van het filosofisch instituut in Leusden en vaak te gast bij DWDD. Hij keek het monster in de bek, hij wilde alles onder ogen zien, ook groot leed, zijn ziekte en verdriet. Hij noemde dit onvermijdelijke mensenpech, waarmee iedereen vroeger of later te dealen krijgt. In de rijpe levensfase van onze cursisten en het naderende afscheid van werk is dit extra interessant. De monsters komen dan soms klein of groot om de hoek kijken. Het delen kan relativerend en heilzaam zijn.

Volgens Gude zijn er drie belangrijke filosofische vragen:
– hoe houd ik het met de dingen uit (omgaan met de wereld)?
– hoe houd ik het met de ander uit?
– hoe houd ik het met mezelf uit?

Wandelen tijdens de filosofische cursus in Twente

Ook de filosofe Martha Nussbaum loopt mee. Ze nodigt je uit om de emoties bij een vraag – ook die van René Gude – of een gebeurtenis waar te nemen. De emoties niet direct wegrationaliseren, maar nieuwsgierigheid ontwikkelen om deze te onderzoeken. In navolging van Aristoteles vraagt zij zich af: wat is een geslaagd of gelukkig leven?

 

Binding  met anderen en een redelijke balans tussen pijn en plezier zorgen voor een geslaagd leven. Alleen maar pijn maakt het leven ondragelijk. Plezier en uitputtend hedonisme maken het oppervlakkig.

De vraag ‘Wie wil ik worden en wat betekent dat voor het NU?’ is voor de één een ontdekkingstocht met inzichten. Voor de ander is de vraag onnodig en overbodig: ‘Ik ben klaar en tevreden!’ De vraag kan ook oproepen welk talent te weinig aan bod is gekomen, welk leven ongeleefd is en wat dat betekent voor wensen en plannen. Soms ontdooien ondergesneeuwde jongens- of meisjesdromen!

Hoe is dat eigenlijk voor mij? Zelf realiseer ik me dat mijn creativiteit meestal werk gerelateerd is. Inspirerend, maar misschien zit er meer speelsheid en vindingrijkheid in het vat? Toen ik dit deelde met een vriendin tijdens het dauwtrappen met Hemelvaart attendeerde ze me op The Artist Way, een creatief leerjaar met kunstenaars in Nijmegen. Hier word ik blij van en dit ga ik zeker verder verkennen.

De een wil het monster in de bek kijken, de ander wil uitsluitend een kalfje aaien. Sommigen willen beide. Ik ook!

En René fluisterde tussentijds in mijn oor: ‘Lieneke, een cursus is ook een gedoetje, net als het leven zelf’.

Lieneke Akkerman,
trainer Stavoor Pensioen in Zicht

 

Lees- en kijktips:

  • Rene Gude, Sterven is doodeenvoudig, iedereen kan het.
  • Babs van den Bergh (vrouw van René), Wat kan mij gebeuren?
  • Met grote dank aan Remi van der Elzen, filosofe en veranderdeskundige