Blog

Afscheid van werk in tijd van coronacrisis

Hoe ervaren onze deelnemers deze bijzondere tijd?

Je kunt het bijna niet geloven, maar ook deze tijd gaat weer voorbij.

Misschien kunnen de rijpe mensen van 60-plus die momenteel stoppen met werken zich dat beter realiseren dan jongeren. Van de laatsten hoor ik, heel begrijpelijk, veel moeite om thuis te zitten en hun vrienden, studie, werk en uitgaan te missen.

Wat gemeenschappelijk is, is het missen van een perspectief, of op z’n minst het leven met een onzeker perspectief. Voor sommigen het zitten in een wachtkamer. Wachten op wat eigenlijk?

Dat is een van de aandachtspunten als het werkend leven stopt en een nieuwe levensvervulling en -invulling als grote onbekende voor de deur staat. Hoe kun je in deze tijd vindingrijk zijn op een ongekend nieuwe manier? Een uitnodiging voor iedereen.

Hoe is het om nu te stoppen met werken?

“Alles wat normaal was, wordt nu bijzonder.”

We vroegen een aantal deelnemers van recente cursussen Pensioen in Zicht hoe het met hen gaat. We kregen uiteenlopende reacties. Een aantal ideeën uit de cursus gaan nu niet meer op of moeten een eigen vorm vinden:

  • Neem goed afscheid, dit momentum komt niet meer terug.
  • Als je samenleeft, onderzoek en bespreek wat je samen, alleen en met anderen onderneemt.
  • Sociaal kapitaal is van groot belang, ook voor je gezondheid. Zoek aansluiting bij anderen met je interesses en engagement en kijk eens buiten je eigen hokje.
    Dit houdt je hersenen fit (Erik Scherder: leer iets nieuws en het mag wel wat schuren)
  • Vind een balans tussen ontspanning en actief zijn, want rust roest op alle fronten.
  • Ga de zoektocht aan naar voldoening en vervulling (Ikigai: waar kom je je bed voor uit?)

Hoe geef je deze ideeën, geïnspireerd door de Blauwe Zones, nu vorm?

Wat lijkt het lang geleden dat we zorgeloos met alle bewegingsvrijheid hierover konden spreken op onze prachtige cursusplekken en in de natuur. Dit beamen een aantal deelnemers. Ze herkennen dat ze nu bij uitstek “op de proef gesteld worden” om structuur en eigenheid te behouden en vredig onder één dak te leven. Extra aandacht is er voor gezonde voeding, beweging en alcoholgebruik. In het zoeken van troost en opheffen van verveling liggen de kilo’s en verdoving op de loer.

Sommigen slaan aan het dichten:

Als in een waas
Verlies ik de kijk op de dag
Die ooit zo vertrouwd omarmend
Lieflijk
Gelukkig was de dag zo puur
Nog onbesmet de dag van voor het virus

Karin Hamels, 24 maart 2020

Diegenen die (mantel)zorgtaken naar oude ouders hebben zijn zeer bezorgd.

“Dat is fysiek en emotioneel vaak zwaar, daar heb ik het heel moeilijk mee. Op afstand heb ik dagelijks meerdere keren contact met mijn moeder of haar contacten, bijvoorbeeld haar schilderjuf. Ik laat veel zaken bij haar thuis bezorgen”.

De alleengaanden noemen ook het gebrek aan lichamelijk contact.

“Maandagavond na de persconferentie had ik het ineens te kwaad en moest onbedaarlijk huilen. Tot 1 juni! Jee. Dat houd ik niet vol. “Huidhonger” door de beperkte contacten en afstand. Niemand meer die me even vasthoudt. Gelukkig kon ik me snel herpakken en kreeg lieve steunende berichtjes van vrienden. Ook mijn zoon kwam even op afstand op bezoek met zijn kindje.”

Het afronden van werkzaamheden vindt, voor zover mogelijk, thuis plaats. Afscheidsvieringen zijn uitgesteld.

“Ik heb morgen een vrije dag genomen. Ik ga/kan nergens naar toe en een werkdag is ook thuis. Maar ik kan morgen vrij zijn om gedachten te laten gaan, niks te doen, te lezen, te puzzelen, schoon te maken…”

Hoe voorkom je nu isolatie en eenzaamheid? 

Dan Buettner, de onderzoeksjournalist van de Blauwe Zones, stelt: isolation kills!  Velen komen – net als wij trainers – versneld op de digitale snelweg met Skype, Zoom of ander beeldbellen. Filmpjes van kleinkinderen vliegen door de lucht, vrijdagmiddagborrels zijn online, whatsappgroepen sturen elkaar mooie filmpjes, humor is wezenlijk. Op sociale media worden veel culturele en zorgzame initiatieven gedeeld, net als wereldwijde achtergrondartikelen.

“Ik geniet van de extra digitale mogelijkheden nu: thuismuseum.nl; troost-tv en heimwee-tv, prachtige digitale theatervoorstellingen zoals van Frank Lammers (Zuidelijk Toneel). Een zin uit zijn stuk: ‘Er is genoeg voor iedereen, maar niet voor de hebzucht van iedereen’.”

“De veranderingen in mijn leven als gevolg van mijn pensionering vallen samen met de veranderingen in de wereld als gevolg van de Coronacrisis. Hierbij heb ik het voordeel dat ik plannen heb die passen in de Coronamaatregelen. Zoals: het huis opknappen, lezen, wandelen, fietsen etc. Andere plannen moet ik echter aanpassen of uitstellen: een korte vakantie met mijn dochter naar Porto; met de trein naar musea. Ik ervaar dat ik het betaalde werk op een goede wijze heb afgesloten. Positief uitgedrukt ‘Ik ben er klaar mee.’ Ik ervaar deze tijd als een soort retraite: een bezinning op mijn toekomstig leven.”

Anderen noemen de grote saamhorigheid.

 “Dankbaar voor de lieve mensen om me heen en voor de inspanningen van alle hulpverleners en mensen die ons land draaiende houden. En voor alle mogelijkheden tot contact met elkaar, zoals ook dit email contact met onze cursusgroep.”

De boswachter van Staatsbosbeheer zegt: “Het is een periode van bezinning. Tijd om stil te staan met hoe we met de aarde omgaan.”

Er ontstaan nieuwe manieren van bewegen. Nederland in beweging wordt genoemd en de overwinning op de beeldvorming dat dit voor bejaarden is! Loopbanden, roeiapparaten zijn onder het stof weggehaald. Er wordt met vrienden en vriendinnen – eentje tegelijkertijd – gewandeld. Zelf doe ik dat met een wandelstok ertussenin, de illusie van hand en hand lopen en heel contact makend voor voorbijgangers.

Tot slot:

De komende tijd besteden we meer aandacht aan afscheid nemen in de Coronacrisis.

  1. We hebben een luisterend oor geopend, zodat diegenen die nu afscheid nemen van werk en wiens PIZ-cursus is uitgesteld met een van onze trainers/coaches kan spreken.
  2. We bereiden online meetings voor. Houd onze website in de gaten.
  3. We plaatsen actualiteit en blogs op onze website, LinkedIn en Facebook.
  4. We blijven ervaringen van pensionado’s verzamelen en delen. Respons is zeer welkom.

Blijf veilig en hoopvol.

Lieneke Akkerman, trainer PIZ/VIZ

 

Gedicht van Václav Havel over hoop

Filmpje met jonge mensen, die samen piano spelen